Ben jij een deelnemer of toeschouwer?
‘Mag ik dan bij jou’ als ik boos en verdrietig ben, maar ook ‘mag ik dan bij jou als ik het even niet meer weet’. Al deze vragen kwamen langs tijdens de korte intensieve workshops waarin het thema rouw en verlies van uithuisgeplaatste kinderen voor bij kwam.
Toch was voor mij als workshopleider de laatste bijeenkomst misschien wel het heftigs, want daar spraken we nog even in een kleine groep echt door over wat het doet met kinderen als ze uit huis gehaald worden. Opeens waren we allemaal geen toeschouwer meer maar ook echt deelnemer van de workshop.
En dat is juist waar het ook om gaat bij een uithuisplaatsing; Vaak zijn het de toeschouwers die prima weten wat het beste zou zijn voor het kind. De toeschouwers die om 17:00 weer naar huis gaan naar hun eigen vertrouwde omgeving en gemakkelijk een beslissing kunnen maken over iets wat helemaal knap ingewikkeld is. Die soms knopen door hakken ‘het kind moet eruit’ terwijl ze helemaal er geen slapeloze nachten ervan hebben. De toeschouwers luisteren, verbinden conclusies, horen de grote problemen en voorzien doodsangsten op wat er mogelijk zou gebeuren. De toeschouwers denken aan; ‘stel je eens voor dat dit mis zou gaan’ of ‘wie is er nu verantwoordelijk?’
Maar als je echt deelnemer bent van een proces; als je als hulpverlener echt luistert naar het gezin. Dan overkomt je wat ons vandaag (in het klein) is overkomen tijdens de workshops. Dan luister je, dan huil je (van binnen of van buiten), dan krijg je kippenvel en denk je diep na… ‘hebben we er echt alles aan gedaan? ‘
Hebben we dan echt alles geprobeerd en is er dan echt geen andere optie dan een kind uit huis plaatsen?
Als je deelnemer bent van het gezinssysteem, dan ben je geen laffe medewerker die de gevoelens teveel laat spreken. Dan laat je je niet meeslepen door emoties maar ben je juist de persoon die door en door mag voelen wat een ouder (nog veel sterker) zal voelen. Dan lig je de nachten niet heerlijk te slapen, maar pieker je over nog een out-of-the-box oplossing.
En weet je… dan luister je naar het kind, je luistert naar het kind wat misschien zegt dat alle hulpverleners gewoon weg moeten gaan omdat daarmee de ellende is begonnen. Of luister je naar het kind wat toch zegt.. laat mij maar gaan want dat is beter voor mij en mijn ouders. Of luister je naar de ouders die zeggen.. we gaan het toch nogmaals opnieuw proberen, want we houden zoveel van ons kind!
Als je deelnemer bent, dan blijf je niet aan de kant staan. Je kijkt niet alleen en hoort niet van een afstand. Maar dan laat je je helemaal opgezogen worden met alle informatie, en vooral ook alle emoties die daarbij horen!
Ben jij als medewerker een toeschouwer of deelnemer van je werk? Laat jij je werk ver van je bed of draai jij je ’s nachts nog eens rusteloos om?
Ik hoop dat na het volgen van deze workshops er in ieder geval een paar medewerkers denken; ‘dit nooit weer!’ Ik wil geen toeschouwer zijn van het leed dat uit huis plaatsen heet.
Geschreven door; Inge Gelderloos-Bolks