“Het gebeurt steeds weer…”
Het gebeurt steeds weer. Elke keer rond een uur of elf zie ik het gebeuren. Een leerling uit mijn bovenbouwgroep begint te bewegen, te wiebelen, rond te lopen. Hij stoot andere kinderen aan, maakt grappen en grollen — en binnen een paar minuten ligt de hele concentratie van de groep overhoop.
En ik? Ik roep dan iets door de klas. Veel te snel. Veel te fel.
Niet sensitief.
Niet afgestemd.
Gewoon: getriggerd.
Ik wil het anders.
Ik wil hem juist tegemoetkomen in zijn onrust.
Ik wil niet steeds zijn naam noemen.
Maar het triggert me. Keer op keer.
Want ergens, diep vanbinnen, word ik herinnerd aan een klas van jaren geleden.
Een klas waarin ik de controle helemaal kwijt was.
Elke dag was een strijd.
Elke dag voelde ik me falen.
Het was chaos — en ik had geen grip.
En nu, zoveel jaar later, voel ik datzelfde gevoel soms ineens terugkomen.
Als een leerling mij uitdaagt.
Als ik alles al geprobeerd heb — gesprekken, afspraken, tekens, oplossingen — en het gebeurt toch steeds weer.
Bij mij.
De kracht van je eigen ‘rugzak’ kennen
Wat ik inmiddels weet, is dit:
Ik reageer niet op deze leerling.
Ik reageer op een herinnering.
Op een gevoel van vroeger.
Mijn lijf herinnert zich die chaosklas.
Mijn brein staat meteen op scherp.
En voordat ik het weet, reageer ik vanuit mijn eigen stress.
Dat is het moment waarop ik moet stoppen. Even ademen. Niet roepen.
Want het is niet deze leerling die zo lastig is.
Het is mijn oude pijn die wordt aangeraakt. Mijn angst om het opnieuw kwijt te raken.
Sensitief handelen begint bij jezelf
Sensitief reageren begint dus niet bij de ander.
Het begint bij jezelf.
Bij herkennen wat er in jou gebeurt.
Wat je lijf je vertelt.
Welke herinnering je stress aanwakkert.
Ik zeg het vaak in mijn trainingen:
Je kunt pas echt aanwezig zijn voor een leerling, als je ook aanwezig bent bij jezelf.
Dus wat doe ik nu, als het weer gebeurt?
Soms even een diepe ademhaling.
Soms even naar de gang, een kop thee.
Soms even géén actie, maar alleen opmerken: “Ik ben getriggerd.”
En dan? Dan kan ik weer kijken naar die leerling.
Niet als ‘de veroorzaker van mijn stress’.
Maar als kind dat moeite heeft met reguleren.
Net als ik soms.
Tot slot
We dragen allemaal een rugzak.
Sommige stukken zijn licht, andere zwaar.
Maar als we die rugzak leren kennen, kunnen we er ook anders mee omgaan.
Dan hoeven we niet meer automatisch te reageren.
Dan kunnen we bewust kiezen: voor rust, voor verbinding, voor veiligheid.
Voor sensitief handelen.
In de klas.
En in onszelf.
